Zoran Đinđić: I filozof i političar (4)

Neophodno je strpljenje i naporan rad.

Zoran Đinđić, 2000.

* * *

Političke reforme su se, po Đinđiću, od početka, u Srbiji odvijale “u trijumfu teritorijalnog načela”, jedinstva teritorije u predmodernom smislu, čiji će narod biti homogenizovan jedinstvenom državnom vlašću.

Otuda, u politici monopol, u ekonomiji društvena svojina, u ideologiji ortodoksija.

Jer, da bi Srbija postala “politička zajednica koja se reprodukuje slobodnom voljom građana”, potrebno je da moć bude locirana u višestranačkom parlamentu, to jest, da izbori budu slobodni, štampi i političkim udruženjima zagarantovana sloboda.

Đinđić se pitao o razlozima zbog kojih se Srbija u političkim reformama našla na začelju zemalja Istočne Evrope.

Jer, da bi Srbija postala “politička zajednica koja se reprodukuje slobodnom voljom građana”, potrebno je da moć bude locirana u višestranačkom parlamentu, to jest, da izbori budu slobodni, štampi i političkim udruženjima zagarantovana sloboda

Odgovor nije nalazio samo u aktuelnoj situaciji.

Sve više je uzimao u obzir kompleksnu prošlost i nastojao da utvrdi da li u njoj postoje konstante koje objašnjavaju i aktuelnu situaciju.

U novijoj srpskoj istoriji razlikovao je četiri ciklusa: u svakom su stečene prednosti dovedene u pitanje maksimalizmom, koji je drugo ime za nacionalizam.

Nijedna realna država nije zadovoljavala srpsku intelektualnu i političku elitu.

U svim generacijama živela je težnja ka nacionalnoj državi koja će teritorijalno obuhvatati čitav srpski narod.

Tako, posle Prvog svetskog rata – umesto federacije – unitarna država. Drugi svetski rat – uz oslobodilački rat – revolucija. Hladni rat – umesto reformi, trijumf teritorijalnog načela.

“Danas smo”, pisao je 2001. godine, “ponovo u jednom takvom ciklusu”. I ponovo “ne umemo da učimo”.

(Nastavlja se).

(Prenosimo iz beogradskog tjednika Novi magazin).

Još tekstova ovog autora:

• Zoran Đinđić: I filozof i političar (7)
• Zoran Đinđić: I filozof i političar (6)
• Zoran Đinđić: I filozof i političar (5)
• Zoran Đinđić: I filozof i političar (3)
• Zoran Đinđić: I filozof i političar (2)
• Zoran Đinđić: I filozof i političar (1)

» Svi tekstovi ovog autora